Stingerbol
Artistiek onderzoek naar het heden en verleden van de Stingerbol in Ede als basis voor een toekomstdroom.
De Stingerbol is een bolvormige koepel, ⌀ 18 meter, die oorspronkelijk in 1984 werd gebouwd als een 3D-projectieruimte waar soldaten werden getraind in het herkennen van vijandige vliegtuigen en deze af te schieten met het draagbare Stinger-raketsysteem. De ruimte werd rond 1990 verlaten toen de Koude Oorlog eindigde. De ruimte is uniek vanwege zijn vorm, afmetingen en zijn betoverende echo. Elk geluid, zelfs gefluister, wordt door de ruimte weerkaatst en eindeloos herhaald. Binnen is het onmogelijk om een gesprek te voeren. Als de deuren gesloten zijn, is de ruimte volkomen donker.
In 2012 betrad ik het gebouw voor het eerst tijdens een opdracht voor een schetsontwerp voor een kunstproject dat zou verwijzen naar de militaire geschiedenis van deze plek. In plaats van een sculptuur te ontwerpen, stelde ik voor om de Stingerbol een sculptuur te laten worden die zowel een object als een openbaar toegankelijke ruimte zou zijn. Het voorstel redde op dat moment de Stingerbol van de sloop.
In 2019 keerde ik terug naar de Stingerbol om een wandeling door het donkere interieur te maken. Ik nam een drumstok mee en een audioapparaat om mijn wandeling op te nemen.
In 2020 nodigde ik vier andere kunstenaars uit voor een Artist-In-Residence in de Stingerbol, niet alleen om hen de kans te bieden hier te werken, maar ook als collectief onderzoeksproject naar mogelijke nieuwe betekenissen voor dit object. De projecten van de artist-in-residence, die vanwege Covid-19 door weinigen werden gezien, werden gedocumenteerd in een publicatie. In deze publicatie is ook de geschiedenis van de Stingerbol opgenomen in de vorm van verhalen die mij werden verteld door veteranen.
Mijn toekomstdroom voor de Stingerbol is nog steeds dat de voor- en achterdeur van het object verwijderd worden, en het interieur helemaal leeg te maken. Zodat het een openbaar toegankelijk kunstwerk wordt, waar mensen zelf hun interactie kunnen kiezen met de schaal, de ronde vorm, de akoestiek en de leegte. Door de Stingerbol open voor iedereen te maken, wil ik inwoners van Ede de ruimte geven om zelf de ruimte naar eigen wens te gebruiken en er zo een nieuwe en eigen betekenis aan te geven. Laten we er zingen, fluisteren, herdenken, trouwen, …!
Stingerbol als open sculptuur
Schetsontwerp 2012 in opdracht van gemeente Ede. Vervolgactiviteiten op eigen initiatief
Artists in Residence: Remco de Kluizenaar, Sven Hamerpagt (Project Wildeman, Amsterdam), Ole Nieling, Ienke Kastelein.
Publicatie door Atelier Heidi Linck in 2021. De papieren versie is uitverkocht. PDF kopie gratis beschikbaar via e-mail.
Met dank aan de veteranen, kunstenaars en aan TAAK, Amsterdam voor advies.